مشاهده دور دست های کیهان با بهره گیری از گرانش کهکشان ها

سر انجام در حالی که بیش از بیست سال از انتشار نخستین تصویر از کمان های گرانشی در ژانویه سال 1987 میلادی می گذرد ، دسته جدیدی از عدسی های گرانشی تحت عنوان کهکشان های گروهی کشف شد.


کشف عدسی گرانشی در مرکز گروهی از کهکشان ها در درک بیشتر ما پیرامون ساختار کیهان نقش بسزایی دارد.


بیست سال پیش اخترشناسان فرانسوی در ژانویه سال 1987 میلادی موفق شدند با بهره گیری از دوربین سی سی دی ،نخستین تصویر از کمان گرانشی را تهیه کنند. آنها کشف کردند که نور کهکشان های دور دست به هنگام عبور از نزدیکی کمان گرانشی هسته پر جرم خوشه های کهکشانی ، انحنا پیدا می کند.امروزه از این پدیده تحت عنوان عدسی(همگرایی)گرانشی یاد می شود.بر طبق نظریه نسبیت عام آلبرت اینشتین ماده باعث انحنای فضا- زمان می شود.بنا بر این هنگامی که نور شی از میان میدان گرانشی جرمی –خوشه کهکشانی- می گذرد، به سبب انحنای فضا در اطراف این میدان، نور خمیده می شود. به بیان دیگر خوشه کهکشانی همچون عدسی غول پیکر عمل می کند و نور اجسام دور دست را خمیده و تشدید می کند.

همزمان با بهره برداری از دوربین مگا کم ( MegaCam) در سال 2003 میلادی اخترشناسان توانسته اند بخش وسیعی از آسمان (برابر با قطر چهار ماه بدر) را در تصاویر دیجیتالی با وضوح باور نکردنی 340 مگاپیکسل مشاهده نمایند.

این تحقیقات بخشی از پروژه نقشه برداری از آسمان می باشد که توسط کانادا، فرانسه و ایالت هاوایی صورت می گیرد.در این پروژه اخترشناسان قصد دارند در طی 5 سال و 500 شب رصدی 1% از آسمان در طیف مرئی را بررسی نمایند. تا کنون نیز بیش از 25 % ماموریت انجام شده و دانشمندان شمار زیادی از کمان های همگرا کننده گرانشی را در اطراف گروه هایی از کهکشان های دور دست مشاهده نموده اند.این کمان های به طور قابل ملاحظه ای باعث بزرگ نمایی نور اجرام دور دست شده اند. نتایج حاصل از تحقیقات دانشمندان را در آگاهی یافتن از نحوه توزیع ماده تاریک در کیهان و مکانیزم شکل گیری ساختار کهکشان های گروهی و در نهایت تعیین جرم متوسط کهکشان ها و خوشه های کهکشانی یاری خواهد کرد.



برای دست یابی به اطلاعات بیشتر پیرامون این تحقیقات و مشاهده تصاویر دیگر از سیستم های کمانی گرانشی به آدرس زیر مراجعه نمایید



www.cfht.hawaii.edu/News/StrongLensing/

شکوه کمربند جبار در آسمان شب

آلنیتکا،آلنیلام و مینتاکا ستارگان درخشان آبى فام هستند که در امتداد شرق به غرب ، کمربند با شکوه صورت فلکی جبار را می سازند.


این ستارگان غول آبی داغ به فاصله 1500 سال نوری از ما در زایشگاه ستاره ای جبار متولد شده اند.ابر های آشفته ای از گاز و غبار که شکوه خاصی به این بخش از فضا داده اند. علاوه بر این ،سحابى تاریک سراسب و شعله نیز در سمت چپ تصویر خود نمایی می کنند.سحابی با شکوه جبار در قسمت انتهایی این سه ستاره 3.5x 4.4 درجه از آسمان را به خود اختصاص داده است.

نمایی بی نظیر از کمربند صورت فلکی جبار

این تصویر از ترکیب پلات عکاسی دیجیتالی سیاه و سفید به همراه فیلترهای قرمز و آبی نجومی تهیه شده که در نهایت
توسط رایانه رنگ سبز نیزهم‌ گذاری شده است.‌ پلات تصویر نیز با بهره گیری از تلسکوپ نقشه بردار میدان دید باز"سموئل اشین" رصدخانهپالومار ، در طی سال های 1987 و 1991عکس برداری شده است.

تصویر از نقشه برداری دیجیتالی آسمان (Digitized Sky Survey, ESA/ESO/NASAFITS Liberator)

ترکیب رنگ : دیوید دو مارتین (Skyfactory)

تلسکوپ فضایی کوروت(corot) با موفقیت پرتاب شد

سری جدید راکت سایوز فرگات، نخستین ماموریت خود را با پرتاب تلسکوپ فضایی کوروت(COROT) به فضا آغاز کرد. کوروت به دو منظور طراحی شده است؛ نخست بررسی بخش های اسرار آمیز دورنی ستارگان، دوم جستجو برای سیارات فرا خورشیدی.


روز چهار شنبه 27 دسامبر سال جاری میلادی، راکت سایوز 2- 1بی ساعت 14:23 دقیقه (به وقت گرینویچ) از پایگاه فضایی بایکانور قزاقستان به فضا پرتاب شد و پس از پنجاه دقیقه با موفقیت در مدار زمین قرار گرفت.

سایوز 2 –1بی (2-1b) نخستین نمونه از پرتاب کننده های روسیه می باشد که از ویژگی های منحصر به فردی همچون نسل سوم موتور های قدرتمند و سیستم هدایت دیجیتالی بهره می برد.از این پس مرکز فضایی گیانا در ایالات متحده نیز از پرتاب کننده های سایوز استفاده خواهد نمود.



کوروت ( COROT)



تلسکوپ فضایی کوروت یا همان چرخش همرفتی و گذر سیاره ای (Convection Rotation and Planetary Transits) متعلق آژانس فضایی ملی فرانسه (CNES) می باشد. ایده ساخت این تلسکوپ فضایی برای نخستین بار در سال 1996 میلادی توسط همین آژانس مطرح گردید و در سال 1999 از سوی شرکای اروپایی مورد موافقت قرار گرفت.سرانجام در سال 2000 ساخت آن توسط آژانس فضایی ملی فرانسه آغاز گردید و هم اکنون ماموریت آن با همکاری آژانس فضایی اروپا (ESA) و سایر کشور های اروپایی از جمله اتریش ، بلژیک، اسپانیا و آلمان پیش می رود.

نمایی خیالی از تلسکوپ فضایی کوروت(COROT)

چرخش همرفتی مربوط به قسمت نخست این ماموریت پیرامون توانایی ماهواره کوروت در بررسی بخش های دورنی ستارگان می باشد.این ماهواره با بررسی دقیق میزان درخشندگی ستارگان به اندازه گیری امواج صوتى که در اطراف سطح ستارگان ایجاد می شود، می پردازد.هنگامی که چنین امواجی در بخش های درونی ستارگان ایجاد می شوند، موج هایی را به سطح گسیل می کنند که باعث نا همواری در سطح ستارگان خواهند شد. بدین ترتیب دانشمندان قادر خواهند بود با بهره گیری از روش اختر لرزه شناسى ،جرم دقیق ستارگان را محاسبه نمایند.



گذر نیز به بخش دیگری از ماموریت اختصاص دارد؛ جستجوی سیارات فرا خورشیدی.هنگامی که سیاره همدم از مقابل ستاره مادر می گذرد، اندکی از درخشش ستاره کاسته خواهد شد، این امر دانشمندان را قادر می سازد تا با بررسی میزان درخشندگی ستارگان و تغییرات آنها به وجود سیارات فرا خورشیدی پی ببرند. تلسکوپ 30 سانتی متری کوروت قادر خواهد بود بیش از 120 هزار ستاره و همچنین گذر سیارات اطرافشان را مشاهده کند. تلسکوپ فضایی کوروت در طی ماموریت دو سال و نیم خود ،دانش ما را نسبت به این سیارات افزایش خواهد داد. در حالی که بسیاری از سیاراتی که توسط کوروت آشکار خواهند شد، مشتری گون داغ می باشند، هنوز تعداد سیارات سنگی (در ابعاد زمین) مشخص نیست.اگر چنین اجرامی کشف شوند، با دسته جدیدی از سیارات روبرو خواهیم بود.



آژانس فضایی اروپا با ساخت و نصب اپتیک تلسکوپ در مرکز ماهواره و هم چنین انجام آزمایشات پیرامون حداکثر بازده آن، در پیشبرد این پروژه نقش اساسی داشته است.

در حالی که سپر(صفحه منعکس کننده) این تلسکوپ توسط تیمی از مرکز فنى آژانس فضایی اروپا ساخته و توسعه داده شده ، مسئولیت ساخت دستگاه پردازشگر داده ها نیز بر عهده اسا بوده است.دانشمندان و متخصصان دیگری نیز از اقصا نقاط اروپا از جمله دانمارک، سوئد، انگلستان و پرتقال با این پروژه همکاری داشته اند و متعاقب آن مجاز به استفاده از داده های تلسکوپ فضایی کوروت می باشند.



برای دستیابی به اطلاعات بیشتر پیرامون این ماموریت به آدرس زیر مراجعه نمایید:



http://www.cnes.fr/corot_en/

تصاویر اولین فضاپیمای تصویربرداری سه بعدی خورشیدی

درست همان گونه که انحراف و فاصله جزئی بین چشم های انسان، امکان درک عمق تصویر را به انسان می دهد، قرارگیری این دو ماهواره در مدارهای تعیین شده نیز، امکان تهیه تصاویر سه بعدی از خورشید را فراهم می نماید. این نحوه قرارگیری فضاپیماها، هم چنین به آن ها این امکان را می دهد تا نسبت به اندازه گیری سرعت ذرات ساطع شده از سطح خورشید و میدان مغناطیسی اطراف خورشید نیز اقدام نمایند.
این دو رصدخانه فضایی، طی ماموریت دوساله شان، اطلاعات ارزشمندی راجع به چگونگی شکل گیری خورشید، سیر تکامل و تغییرات رخ داده در آن و تاثیرات بین سیاره ای ناشی از انفجارهای رخ داده در سطح خورشید و توده های جرم ناشی از آن که از سطح خورشید خارج می شوند – از سهمگین ترین انفجارات موجود در منظومه شمسی – به زمین ارسال خواهند نمود.
توانایی پیش بینی نمودن این انفجارها و آتشفشان های سطح خورشید، این امکان را به ماهواره ها و شبکه های انتقال نیرو در سطح زمین می دهد تا زمان کافی برای افزایش و به کارگیری اقدامات ایمنی داشته باشند و هم چنین درک بهتر این پدیده ها، به مهندسان و متخصصان کمک می نماید تا سیستم هایی ایمن تر و کارآتر را طراحی نمایند.

از اولین تصاویری که استریو طی هفته های اخیر بوسیله تلسکوپ SECCHI/EUVI ارسال کرده است.

اطلاعات بیشتر :

*
http://www.nasa.gov/mission_pages/st...ain/index.html